آزمایشگاه ها
آزمایشگاههای گروه:
- آزمایشگاه خواص مکانیکی مواد
عملکرد موفقیت آمیز فلزات در برآورده ساختن نیاز های طراحی ، شرایط کاری خاص و امکان تولید در ابعاد مناسب به میزان بسیار زیادی به خواص مکانیکی آن ها بستگی دارد که به منظور بررسی این خواص از آزمون های مکانیکی استفاده می شود. آزمایشگاه خواص مکانیکی مواد گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه صنعتی ارومیه مجهز به دستگاه آزمون کشش یونیورسال با ظرفیت ۵ تن جهت کشش نمونه های فلزی آهنی و غیر آهنی بدون وجود محدودیت در شکل نمونه های اولیه ( شامل نمونه های گرد و تخت ) می باشد. آزمون های خمش و فشار نیز توسط این دستگاه انجام می شود. علاوه بر این، آزمایشگاه مجهز به دستگاه آزمون ضربه با ظرفیت 300 ژول برای ارزیابی تافنس ضربه ی نمونه های مختلف فلزی می باشد. همچنین آزمون های سختی سنجی ماکرو به روش های برینل،راکول و ویکرز و نیز میکرو سختی سنجی از دیگر توانایی های این بخش می باشند.
- آزمایشگاه متالوگرافی
متالوگرافی به معنای بررسی و مطالعه‌ی ریز ساختار داخلی فلزات می‌باشد. در آزمایشگاه متالوگرافی گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه صنعتی ارومیه ساختار فلزات و آلیاژها در مقیاس میکرو و ماکرو با استفاده از میکروسکوپ‌های نوری مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقایسه‌ی این نتایج با استانداردهای مربوطه، به پیش‌بینی خواص مکانیکی و فیزیکی، بررسی عیوب ساختاری و سطحی کمک می‌کند. این تحلیل‌ها جهت تخمین عمر مفید قطعات، بررسی علل شکست و مهندسی معکوس مورد استفاده قرار می‌گیرند. فعالیت اصلی این آزمایشگاه در دو بخش ماکروگرافی و میکروگرافی انجام می‌شود. در عمل، ماکروگرافی ساختار فلزات، آلیاژها، و به طور کلی مواد، به گونه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند که با چشم غیرمسلح یا بزرگنمایی کم قابل رویت باشد. به این منظور ابتدا سطح نمونه توسط عملیات سنباده زنی با شماره های مختلف از درشت تا ریز صیقلی می شود و سپس توسط محلول‌های شیمیایی مخصوص حکاکی (اچ) می‌شود. این عوامل شیمیایی فازهای روی سطح فلزات را حل کرده و اجزای مختلف آن، حفره‌ها، ترک‌ها و دیگر معایب را مشخص می‌کنند. بررسی ماکروگرافی شامل مقاطع جوش و شمش‌ها، بررسی خطوط سیلان ماده و.. است. بخش میکروگرافی که به هدف مطالعه و شناخت ساختار داخلی مواد از نظر دانه‌بندی، مرزدانهها، توزیع دانه‌‌‌ها و فازهای تشکیل‌دهنده‌ی فلز می‌باشد. در این آزمایشگاه بزرگنمایی نمونه‌های آزمون از ۵0 تا 1000 برابر امکان‌پذیر است. بررسی ساختار میکروسکوپی شامل تهیه و تفسیر تصاویر میکروسکوپ نوری از فازهای موجود، تعیین درصد حجمی فازها، بررسی عیوب میکروسکوپی (آخال، حفره، ترک و...)، تعیین اندازه‌ی دانه، تعیین ضخامت و کیفییت پوشش، تعیین عملیات حرارتی انجام شده و... در مواد فلزی آهنی (فولاد و چدن) و غیر آهنی (آلومینیوم، مس، منیزیم و...) می‌باشد.
- آزمایشگاه عملیات حرارتی
عملیات حرارتی فلزات شامل سیکلهای گرم وسرد کردن کنترل شده فلز به منظور دستیابی به ریزساختار و خواص مکانیکی مطلوب در آن است. انجام عملیات حرارتی بر روی بسیاری از آلیاژهای فلزی باعث ارتقای خواص مکانیکی و یا بهینه شدن این خواص خواهد شد. از این رو امروزه عملیات حرارتی آلیاژها در صنعت از اهمیت وی‍ژهای برخوردار است. آزمایشگاه عملیات حرارتی گروه مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه صنعتی ارومیه با دارا بودن انواع کوره های مقاومتی باکس، تیوبی، و حمام نمک با حجم های مختلف امکان انجام سیکلهای مختلف عملیات حرارتی بر روی آلیاژهای آهنی شامل انواع فولادها و چدن ها و آلیاژهای غیرآهنی وجود دارد. فرایندهائی که در آزمایشگاه عملیات حرارتی انجام می شود شامل موارد زیر می شوند:
- عملیات حرارتی آستنیته و کوئنچ فولادها در محیطهای آب و روغن
- عملیات حرارتی آنیل فولادها شامل آنیل کامل و همدما
- عملیات حرارتی تحت گاز خنثی
- عملیات حرارتی آستمپر و مارتمپر فولادها و چدنها توسط حمام نمک
- عملیات حرارتی سختی پذیری فولادها (آزمون جامینی)
- عملیات حرارتی همگن کردن، کروی کردن و تنش گیری فولادها و چدنها
- عملیات حرارتی رسوب سختی آلیاژهای آلومینیم
- آزمایشگاه انجماد و ریخته گری:
بررسی فرآیند ریخته‌گری و انجماد فلزات هدف اصلی این آزمایشگاه است. برای این منظور، تجهیزات موجود را به سه بخش می‌توان تقسیم نمود که عبارتند از: کوره‌های ذوب، ابزار قالب‌گیری و مدل‌سازی و تجهیزات ارزیابی کیفیت ماسه. کوره‌های موجود در این آزمایشگاه شامل کوره‌های زمینی و مقاومتی می‌شوند. در این آزمایشگاه قابلیت ریخته‌گری فلزات غیر آهنی مانند آلیاژهای پایه آلومینیوم، مس و منیزیم وجود دارد.