نظام رتبه بندی شانگهای

موسسه آموزش عالی The Institute of Higher Education وابسته به دانشگاه شانگهای چین از سال ۲۰۰۳ میلادی و با هدف ارائه یک نظام جدید رتبه‌بندی که امکان حضور بیشتر دانشگاه‌های این کشور را در ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا فراهم نماید بوجود آمد. اگرچه مدت زیادی از عمر این نظام رتبه‌بندی نمی‌گذرد اما در همین مدت کوتاه این نظام رتبه‌بندی توجه بسیاری از افراد را به خود جلب نموده است به‌گونه‌ای که فقط وب سایت این موسسه تاکنون بیش از یک میلیون بازدیدکننده داشته و روزانه به‌طور متوسط ۲۰۰۰ نفر به آن مراجعه می‌کنند. مجموعه نتایج رتبه‌بندی ۵۰۰ دانشگاه برتر توسط این نظام هرساله در مجموعه‌ای تحت نام ARWU منتشر می‌شود. معیارهای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و درصد وزن آن‌ها براساس نظام شانگهای عبارتند از :

•  تعداد دانش آموختگان دانشگاه که موفق به دریافت جایزه نوبل یا نشان‌های مهم علمی شده‌اند. (۱۰%)

• اعضای هیئت علمی موسسه که موفق به دریافت جایزه نوبل یا نشان‌های مهم علمی شده‌اند. (۲۰%)

• محققان با میزان ارجاع زیاد در ۲۱ گروه موضوعی بر اساس بانک آی اس آی . (۲۰%)

• تعداد مقالات منتشرشده در مجلات نیچر و ساینس. (۲۰%)

• تعداد مقالات نمایه‌شده در نمایه SCI بانک اطلاعاتی آی اس آی. (۲۰%)

• عملکرد آموزشی دانشگاه با توجه به تعداد دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه. (۱۰%)
   

نظام رتبه بندی لایدن

لایدن یکی از نظام های معتبر ارزیابی دانشــگاهی اســت که هر ســاله دانشــگاه های برتر دنیا را بر اســاس شاخص های معتبر علم سنجی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار می دهد. دانشگاه های دنیا در ۲۰ شاخص در قالب چهار معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسـی علمی، دسـترسـی آزاد به انتشـارات و تنوع جنسـیتی در لایدن مورد رتبه بندی قرار گرفتند. این ارزیابی ها از تولیدات علمی دانشگاهها طی چند سال متوالی از پایگاه اطلاعاتی Science of Web استفاده می کند. نظام رتبه بندی لایدن بر خلاف سایر نظام هایی رتبه بندی موجود در سطح دنیا برای دانشگاه های حاضر در نظام خود رتبه ای واحد محاســبه نمی کند، بلکه دانشــگاه ها در کلیه معیارها و شــاخص های موجود در نظام لایدن مورد رتبه بندی قرار می گیرند. از این رو یکی از ویژگی های رتبه بندی لایدن این اســـت که این رتبه بندی به دانشگاه های حاضر در رتبه بندی خود، رتبه کل که برگرفته از تاثیر کلیه شاخص ها و وزن های مرتبط با آنها است، اختصاص نمی دهد؛ بلکه لایدن برای کلیه دانشگاه ها در این شاخصها نمرات و رتبه ها را جداگانه محاسبه و منتشر می کند. ارائه یک نظام سنجش قوی برای ارزیابی تأثیر علمی مؤسسه ها و مشارکت آنها در همکاری های علمی، بر پایه مجموعه ای از شــاخص های متناســب علم ســنجی نخســتین هدف این رتبه بندی اســت. «لایدن» خروجی های پژوهشی و انتشارات مؤسسه ها را می سنجد.

نظام رتبه بندی دانشگاه های ایران ISC